Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Oenothera pycnocarpa & Prunus brigantina

fotò
fotò
Rougeto(-di-gros-fru)

Oenothera pycnocarpa

Onagraceae

Autre noum : Erbo-dis-ase.

Nom en français : Onagre au fruits épais.

Descripcioun :
Aquest Oenothera èi lou mai grand, que pòu faire mai de 2 mètre d'aut. Flouris tre la fin de juliet e fai pas, pèr lou gènre, de flour forço grando. Li fueio soun en formo de lanço e di proun noumbrouso proche l'inflourejado. Li sepalo soun peludo (fotò).

Usanço :
La rougeto nous vèn d'Americo dóu Nord. Se manjon, li racino (cuecho), li fueio (coume d'espinard), li flour (en ensalado) emai peréu li grano que dounon d'òli richo en oumega-3. Li racino de rougeto soun vertuouso contro lou mau de vèntre.

Port : Grando erbo
Taio : 0,8 à 2,5 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico

Gènre : Oenothera
Famiho : Onagraceae



Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Champ - Mar - Sablo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Americo-Nord
Ref. sc. : Oenothera pycnocarpa G.F.Atk. & Bartlett, 1913

fotò
fotò
Afatoulié

Prunus brigantina

Rosaceae

Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.

Nom en français : Prunier de Briançon.

Descripcioun :
L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.

Usanço :
Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).

Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Sebisso - Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
RR
C
CC

Oenothera pycnocarpa & Prunus brigantina

C
C
RR
RR
ges
ges
ges
ges

Coumpara Rougeto(-di-gros-fru) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Afatoulié emé uno autro planto

fotò